Transvetten zijn kunstmatige vetten die in de fabriek gemaakt worden, maar ze komen ook voor in bepaalde dierlijke producten (verzadigde vetten) van herkauwers zoals koeien, schapen en geiten. Bij de kunstmatige vetten worden bijvoorbeeld zachte vetten of olie harder gemaakt door hydrogenatie, waardoor ze beter smeerbaar worden of langer houdbaar zijn. Ook worden ze gebruikt om voedingsmiddelen knapperiger te maken, zoals chips bijvoorbeeld. De officiële benaming is geconjugeerd linolzuur (GLA).
Dit zijn de slechte vetten, vooral de kunstmatige zijn lichaamsvreemd en verstoren veel processen in ons lichaam. Ze verlagen onder andere onze weerstand en verhogen het slechte LDL cholesterol, waardoor de kans op hart- en vaatziekten groter wordt. Ook veroorzaken ze grote schommelingen in je bloedsuikerspiegel, waardoor je je moe gaat voelen en meer trek in zoetigheid krijgt. Als deze schommelingen langere tijd aanhouden bestaat de kans op insulineresistentie, dit is de voorloper van diabetes type 2. Daarnaast veroorzaken ze overgewicht.
Kunstmatig vs dierlijk
Vanwege deze slechte eigenschappen is het het beste om de kunstmatige transvetten te vermijden. Geldt dit dan ook voor de dierlijke transvetten?
Wetenschappers zeggen dat zowel het kunstmatige als het dierlijke transvet slecht voor je is. Veel voedingswetenschappers denken daar compleet anders over. Zij geven aan dat een teveel van de kunstmatige variant slecht voor je is. Het dierlijke transvet heeft juist positieve effecten op je gezondheid doordat het de insulinegevoeligheid verbetert en het de aanmaak van ontstekingsbevorderende stoffen vermindert.
Daarbij wordt wel de kanttekening gemaakt dat het daarbij gaat om de dierlijke transvetten van loslopende en grazende herkauwers en ook alleen als je die producten met mate eet.
Waar zitten transvetten in?
Op het etiket zijn kunstmatige transvetten terug te vinden als gedeeltelijk geharde plantaardige oliën/vetten of gehydrogeneerde oliën/vetten . Ze komen in heel veel producten uit de supermarkt voor, onder andere in:
- Chips
- Koekjes
- Gebak
- Zoutjes
- Fastfood
- Hard frituurvet
- Harde bak- en braadvetten
- Snoep
- Friet
- Kant-en klaarmaaltijden, ook zakjes en pakjes
- Bewerkt/houdbaar vlees
- Bouillon
- Smeersels als, spreads, tapenade, chocopasta, e.d.
- Gebakken uitjes, croutons, e.d.
De natuurlijke transvetten vind je in dierlijke producten van herkauwers, zoals runderen, schapen en geiten:
- Vlees
- Melk
- Kaas
- Roomboter
- Yoghurt